Dlaczego owoce na diecie wysokotłuszczowej to nie najlepsze połączenie?

W ostatnim wpisie pisałam o owocach oraz o tym, kiedy najlepiej jeść owoce w ciągu dnia. Zwróciłam uwagę głównie na nie łączenie zbyt często i w nadmiarze owoców z tłuszczami. Nie jest też dobrym pomysłem zajadanie się sporą ilością owoców kiedy nasza dieta jest wysokotłuszczowa.

Dlaczego owoce na diecie wysokotłuszczowej to nie najlepsze połączenie? O tym w dzisiejszym wpisie.

 

Owoce czy tłuszcz?

 

Które wybrać? Decyzja jest jednoznaczna. Albo decydujesz się na dietę, w której gości mnóstwo owoców i przy tym uważasz z tłuszczem albo Twoja dieta jest wysokotłuszczowa i ograniczasz się do niewielkiej ilości owoców dziennie (jeden, dwa owoce). Nie można wybrać diety wysokotłuszczowej i wysokowęglowodanowej równocześnie, szczególnie jeśli w postaci węgli występują węglowodany, które szybko rozkładają się do cukrów prostych. Dlaczego? Bo to odbije się niekorzystnie na Twoim zdrowiu.

Ma to związek nie tyle z indeksem glikemicznym pokarmów co z procesem trawienia cukrów prostych w organizmie.

 

Indeks glikemiczny pokarmów

 

Indeks glikemiczny określa szybkość zwiększania się stężenia glukozy we krwi po spożyciu produktów w porównaniu ze zwiększeniem następującym po spożyciu tej samej ilości węglowodanów w postaci czystej glukozy. Nie jest to jednak najlepszy wskaźnik opisujący wzrost poziomu cukru we krwi po spożyciu węgli.

Lepszym wskaźnikiem określającym ten proces jest ładunek glikemiczny, który określa rzeczywiste obciążenie organizmu węglowodanami. Aby go obliczyć należy przemnożyć indeks glikemiczny przez ilość węglowodanów w porcji (z pominięciem wody i błonnika). Następnie otrzymaną masę należy podzielić przez 100. Pisałam o tym szeroko tutaj. Po takich przeliczeniach okazuje się, że niemal wszystkie owoce zaliczają się do niskich lub średnich kategorii.

 

Owoce można jeść bez obaw ale pod jednym warunkiem, gdy jesteś na diecie niskotłuszczowej. Jeśli jednak Twoja dieta zawiera spore ilości tłuszczu wówczas rzeczywiście lepszym rozwiązaniem dla Twojego zdrowia będzie zaprzestanie na jednym, maksymalnie dwóch owocach dziennie. Dlaczego?

 

Wędrówka cukru…

 

Zanim cukier zasili komórki organizmu jego podróż można podzielić na trzy etapy:

1. Pierwszy etap zaczyna się w przewodzie pokarmowym po zjedzeniu cukru – trawienie, obróbka.
2. W drugim etapie cukier przechodzi przez ścianę jelita do krwiobiegu.
3. Na trzecim etapie zostaje dostarczony do komórki – zasila komórkę w niezbędną energię.

 

Cały proces nie zajmuje zbyt wiele czasu ale tylko wtedy gdy jesteśmy na diecie niskotłuszczowej.

 

Co się dzieje po spożyciu owoców gdy w diecie jest za dużo tłuszczu?

 

W naszych organizmach tłuszcz pełni wiele ważnych funkcji. Tłuszcz jest nam niezbędny. Jednak nadmiar tłuszczu w diecie sprawia, że jest go więcej w krwiobiegu niż powinno być. Gdy spożywamy zbyt dużo tłustych potraw, nadużywamy tłuszczu szczególnie tego skondensowanego w formie olejów itp., na ścinakach naczyń krwionośnych z czasem zaczyna osadzać się cienka powłoka tłuszczowa tworząca rodzaj przesłony dla receptorów insuliny w komórkach, cząsteczek cukru krążących we krwi oraz dla samej insuliny.

W takiej sytuacji cukier zostaje “uwięziony” na drugim etapie swojej wędrówki do komórek czyli zostaje w naszym krwiobiegu. Wówczas organizm musi pracować często ponad normę (szczególnie trzustka i nadnercza) aby “usunąć” nadmiar cukru we krwi (tak właśnie dzieje się za każdym razem kiedy po obfitym, często tłustym obiedzie zjadasz kawałek ciasta lub po wysokotłuszczowym i wysokobiałkowym śniadaniu sięgasz w zbyt krótkim czasie po owoce).

 

Co dzieje się dalej?

 

Organizm stara się rozprowadzić cukier, ale nie może nadążyć, gdyż namnaża się on we krwi, w związku z tym jego poziom jest nieustannie podwyższony. To “uwięzienie” cukru powoduje, że komórki nie dostają swojego paliwa (etap trzeci wędrówki cukru). W takiej sytuacji dochodzi do niejako “zagłodzenia” organizmu nawet pomimo wysokokalorycznej diety. Czujesz się ospała, brakuje Ci energii.

Sytuacja taka, gdy przechodzi w formę przewlekłą, jest bardzo niebezpieczna dla zdrowia. W efekcie tego w organizmie mogą pojawić się różnego rodzaju dolegliwości, m.in.: zmęczenie, problemy z utrzymaniem prawidłowej masy ciała, przerost Candidy, z czasem może pojawić się cukrzyca typu 2, poziom trójglicerydów we krwi podnosi się.

 

Powyżej wymieniłam tylko kilka skutków stosowania diety bogatej zarówno w owoce jak i tłuszcz. Omówię dwa z nich: powszechnie występujący przerost Candidy oraz cukrzycę typu 2.

 

Owoce, tłuszcz i Candida.

 

Candida jest formą drożdży, które naturalnie występują w ludzkiej krwi. Drożdże te żywią się cukrem, który dostarczamy organizmowi wraz z pożywieniem. We krwi zdrowego człowieka zawsze jest jakiś poziom cukru we krwi a w związku z tym zawsze znajdzie się tam jakieś pożywienie dla Candidy. Liczba tych drożdży jest zatem ściśle związana z poziomem cukru we krwi. Gdy jego poziom we krwi rośnie drożdżak namnaża się, gdy poziom cukru spada zmniejsza się też liczba Candidy. Zmiany te są naturalnym elementem fizjologii człowieka i nie powodują żadnych problemów zdrowotnych czy nieprzyjemnych objawów.

Jeżeli jednak poziom tłuszczu we krwi jest przewlekle podwyższony z powodu diety bogatej w tłuszcz, cukier pozostaje w krwiobiegu. Organizm robi co może aby ten poziom wyrównać, jednak jest to bardzo trudne. Wtedy z “pomocą” przychodzi drożdżak Candida.

 

Jak wygląda “pomoc” ze strony Candidy?

 

Dochodzi do ogromnego rozrostu tego drożdżaka (przypomnę, że Candida żywi się cukrem). Candida na pewien czas staje się więc pewnego rodzaju zaworem bezpieczeństwa przyczyniając się do obniżenia poziomu cukru we krwi.

Standardowa porada gdy stwierdzi się Candidę u chorego brzmi: unikać cukrów, również tego z owoców oraz często antybiotykoterapia. I rzeczywiście, zmniejszając ilość spożywanego cukru, zmniejszy się także ilość drożdży, jednak przy wysokim spożyciu tłuszczu nawet małe ilości cukru z jakiegokolwiek źródła spowodują zwiększenie poziomu cukru we krwi.

 

Wtedy do wyboru są dwa wyjścia.

 

Pozostaje albo drastyczne ograniczenie węglowodanów w diecie, które obniży poziom cukru we krwi. Ale jak już wiemy z poprzednich wpisów to właśnie dieta wysokowęglowodanowa jest dla nas najlepsza. Dieta wysokotłuszczowa pozostawia wiele do życzenia.

Lub ograniczenie tłuszczu w spożywanych pokarmach do 10% kalorii w diecie. Mikrob Candida ma bardzo krótki żywot więc takie działanie spowoduje, że drożdżaki powinny zginąć w ciągu kilku dni.

(Niestety spustoszenie jakie nastąpiło w organizmie nie jest tak proste do naprawy. Pozostaje do rozwiązania problem zmęczonej trzustki i nadnerczy oraz ogólne przeciążenie ciała i jego osłabienie.)

 

Owoce, tłuszcz i cukrzyca.

 

Kolejnym, możliwym, efektem stosowania diety bogatej w tłuszcz i cukry proste jest wystąpienie cukrzycy typu 2.  Około 5 % diabetyków cierpi na cukrzycę typu 1 od urodzenia. Pozostałe 95% chorych jest klasyfikowane jako cukrzycy typu 2. Glukoza, aby wydostać się z krwiobiegu, potrzebuje hormonu – insuliny. W większości przypadków, u osób chorych na cukrzycę typu 2, trzustka wytwarza odpowiednie ilości insuliny, adekwatne nawet dla nadmiernych poziomów cukru, jednak glukoza nie jest w stanie dostać się do komórek. Dlaczego? Dzieje się tak głównie w wyniku nadmiernej ilości tłuszczu w diecie, który utrudnia prawidłowe działanie zarówno insuliny naturalnej jak i dostarczanej z zewnątrz w postaci zastrzyków, o czym pisałam wcześniej.

 

To nie insulina jest motorem wszelkiego zła a tłuszcz.

 

Zdrowy człowiek, który zjada całe owoce w prawidłowej kombinacji przy wszystkich posiłkach może się przekonać dokonując pomiaru glukometrem, że cukier w owocach łatwo przechodzi do i z krwiobiegu w ciągu nawet kilku minut, nie powodując nieprawidłowości w poziomie cukru we krwi. Tak sytuacja ma miejsce gdy człowiek jest na diecie niskotłuszczowej czyli 10% energii pochodzi z tłuszczu oraz gdy zjada tłuszcz dopiero po węglowodanach.

 

Jakie płyną z tego dla nas wnioski? Cukier czy tłuszcz? Jak to pogodzić?

 

Czy w obawie przed nieprawidłowym wchłanianiem się cukru we krwi powinniśmy zrezygnować z wszelkiego cukru również tego z owoców czy raczej zrezygnować z nadmiernej ilości tłuszczu w codziennym menu? Czy niezdrowe jest łączenie owoców z orzechami bogatymi w tłuszcze w jednym posiłku?

 

Na to zagadnienie koniecznie trzeba popatrzeć całościowo. 

 

• w jakiej ilości spożywasz tłuszcz?
• w jakiej postaci spożywasz tłuszcz?
• w jaki sposób łączysz posiłki?

 

Przyglądnij się czy tłuszcz stanowi tylko niewielki dodatek do Twoich potraw czy jest go jednak trochę za dużo. Jeżeli dodajesz tłuszcz niemal wszędzie to tego tłuszczu w ciągu dnia jest sporo i przy takiej diecie rzeczywiście może “nie wystarczyć już miejsca” na owoce. Czymś zupełnie innym jest przecież obiad, na którym połowę stanowi białko zwierzęce a obiad na którym połowę stanowią warzywa parowane czy surowe w postaci surówki z niewielką ilością mięsa najlepiej duszonego lub gotowanego.

Jaką formę tłuszczu wybierasz częściej? Czy jest to postać skondensowana: oleje, masło, tłuste mięso, produkty smażone czy raczej orzechy, pestki i nasiona? Ilość tłuszczu zawartego w łyżce oleju nie można porównywać z ilością tłuszczu zawartego w jednej łyżeczce nasion słonecznika.

Jak łączysz posiłki? Jeżeli do gotującej się jaglanki dodasz łyżeczkę masła klarowanego i następnie zjesz ją z duszonymi na wodzie jabłkami i kilkoma orzechami to taki posiłek jest bardzo dobrze skomponowanym daniem. Tak samo dodanie niewielkiej ilości oliwy z oliwek do sałatki na obiad, w której jako dodatek jest trochę jabłka, jest w porządku czy dodanie łyżki nasion chia do koktajlu. Znaczenie ma też rodzaj użytych owoców – owoce mają różną ilość cukrów w sobie i na to też trzeba zwrócić uwagę. Przykładowo banany mają go więcej niż maliny czy truskawki.

 

Tylko nadmiar tłuszczu w stosunku do spożywanych węglowodanów może namnożyć cukier we krwi.

 

Przy właściwie zbilansowanej diecie wysokowęglowodanowej (80%) z niewielką ilością białka (10%) i tłuszczu (10%) można spożywać owoce niczego się nie obawiając. Z kolei jeśli na co dzień Twoja dieta obfituje w tłuszcze, szczególnie w postaci skondensowanej, oraz w białko wówczas lepiej uważać z owocami.

Pytanie tylko zachodzi następujące – czy uważać z owocami czy może jednak ograniczyć w diecie tłuszcz?

W tym wpisie skupiłam się na owocach. Jednak pomyśl jakie spustoszenie robi w naszym organizmie łączenie diety wysokotłuszczowej, w której obfitują ciasta, ciastka, słodycze, lody, napoje smakowe itp… Wtedy dopiero zaczyna się dziać bardzo nieciekawie. Wcale nie namawiam Cię do porzucenia wszelkich słodkości. Zachowaj w tym wszystkim jedynie równowagę, wyważ to, jedz uważnie i świadomie, a wszystko będzie w porządku.

 

 

Źródła:

“Leczenie dobrą dietą” Katarzyna Lewko

“Odżywianie dla zdrowia” Paul Pitchford

:Nowoczesne zasady odżywiania” Thomas Campbell

1, 2, 3