Czy zastanawiałaś się dlaczego ludziom jest tak trudno zrezygnować z chleba pszennego, nawet jeśli mają takie zalecenia dietetyczne? Dlaczego bardziej smakuje nam pizza niż brokuł? Dlaczego trudno przejść obojętnie obok świeżo upieczonej drożdżówki w sklepie w dziale z pieczywem? Co nas tak ciągnie do słodyczy?
Zaczęłam się nad tym zastanawiać, kiedy zdałam sobie sprawę z tego, jak trudno jest mi się rozstać ze sklepowymi lodami. Przygotowywałam sobie te domowe, bananowe, polewałam domową czekoladą, sypałam rodzynkami, ale nadal “coś” ciągnęło mnie do tych sklepowych. To był inny rodzaj jedzenia.
Wszystkie wyżej wymienione produkty to żywność wysoko przetworzona. Żywność tego typu zawiera substancje, które mają zdolność wpływania na Twój mózg. Niektóre z tych substancji są tak silne, że mogą doprowadzić wręcz do śmierci komórek w mózgu. Co to za substancje? To ekscytotoksyny.
Czym są ekscytotoksyny?
Ekscytotoksyny to sztuczne substancje masowo dodawane do przetworzonej żywności. Udają zapach, udają smak, oszukują nasze zmysły, doprowadzając do uzależnienia. Działają w taki sposób, aby mdły smak żywności wydał się niezwykle smaczny. Dostarczają iluzji chwilowej przyjemności. Stymulują neurony do tego stopnia, że mogą doprowadzić do ich zniszczenia, a nawet do ich śmierci.
Masowo produkowana przemysłowo żywność w porównaniu do żywności świeżej, naturalnej praktycznie nie ma smaku i zawiera znikome ilości naturalnych składników odżywczych – to puste kalorie. Producenci wzbogacają ją dodatkami by zamaskować ich niską jakość, by wydłużyć termin ważności produktu, by jego wygląd przyciągał wizualnie. Bez tych działań ta pseudożywność nie byłaby tak atrakcyjna dla konsumenta.
Informacje na temat toksyczności tych substancji drażniących dodawanych do żywienia dokładnie przeanalizował neurochirurg dr Russel Blaylock z University of Mississippi Medical Center, który opisał je w swojej książce „Ekscytotoksyny – smak, który zabija”, na podstawie ponad 500 badań naukowych i obserwacji medycznych. Jest on również autorem licznych wykładów w tym temacie. Jego wyniki nie pozostawiają żadnych wątpliwości – ekscytotoksyny negatywnie wpływają na nasze zdrowie i funkcjonowanie komórek nerwowych i mogą przyczyniać się do licznych schorzeń w tym depresji.
Ekscytotoksyny – jakie substancje są do nich zaliczane?
- glutaminian sodu,
- aspartam,
- sacharyna,
- sukraloza,
- cysteina,
- hydrolizowane białko,
- koncentrat białka,
- karagen,
- kazeinian sodu,
- kazeinian wapnia,
- ekstrakt drożdżowy,
- ekstrakt słodowy.
W jakich produktach można znaleźć ekscytotoksyny?
- gotowa przyprawa vegeta, kostki rosołowe,
- sól ziołowa, mieszanki ziołowe,
- gotowe sosy, zupy z proszku,
- niektóre ketchupy i musztardy,
- białka w proszku (także te przeznaczone do „budowy masy ciała”),
- chipsy, paluszki,
- gotowe potrawy w słoiku,
- żelatyna,
- kwas cytrynowy,
- ekstrakt z drożdży, drożdże spożywcze,
- sos sojowy,
- konserwy rybne,
- wiele rodzajów mlek modyfikowanych dla dzieci,
- napoje ze słodzikami,
- wiele pokarmów nisko-tłuszczowych oraz nisko-solonych,
- niektóre pokarmy niskocukrowe lub bezcukrowe, tzw. „light”,
- większość przetworzonych mięs jak kiełbasy, wędliny, parówki, pasztety,
- tzw. jedzenie śmieciowe, czyli fast food ze sztucznymi dodatkami smakowymi,
- niektóre gumy do żucia,
- niektóre witaminy (w tym dla dzieci),
- napoje gazowane typu cola, napoje niskocukrowe i bezcukrowe.
Producenci ukrywają te szkodliwe związki pod innymi nazwami. Przykładowo, zgodnie z prawem nazwę “glutaminian sodu” należy umieścić wyłącznie jeśli dodana substancja zawiera co najmniej 99% czystego glutaminianu sodu. Mniejsze, lecz wciąż wysokie, ilości mogą kryć się pod innymi nazwami takimi jak np: hydrolizowane białka roślinne, ekstrakt białek roślinnych, kazeinian sodu/wapnia, ekstrakt z drożdży, autolizowane drożdże, hydrolizowana mąka owsiana, ekstrakt słodowy, bulion, naturalny aromat, naturalny aromat wołowiny lub kurczaka, przyprawy.
To wszystko jest legalne. Na razie.
Jak działają ekscytotoksyny na organizm?
Przemysłowi spożywczemu zależy na tym, żeby sprzedać jak największą ilość produktów dla oczywistego efektu zysku. Silnie przetworzone jedzenie, jak na przykład zupka z proszku, czy kurczak w fast-foodzie, miałyby znikome walory smakowe, gdyby nie wzmacniacze smaku. Jeżeli do produktów dodane zostaną substancje polepszające walory smakowe pożywienia i równocześnie silnie uzależniające wówczas konsument będzie po nie sięgał cały czas, I o to właśnie chodzi – o uzależnienie od produktu, o kupowanie i konsumowanie jak największej ilości tego typu jedzenia.
Ekscytotoksyny zwiększają apetyt na przetworzone pokarmy. Ich głównym zadaniem jest wzmocnienie smaku za pomocą silnego pobudzenia kubków smakowych. Ekscytotoksyny mogą powodować uszkodzenie komórek mózgowych poprzez ich nadmierną stymulację. Po nadmiernym (nienaturalnym) pobudzeniu dochodzi do przemęczenia i dekoncentracji. Możesz odczuwać zwiększony niepokój i lęk oraz stany depresyjne.
Przykładowo aspartam zwiększa łaknienie na węglowodany proste. Te z kolei odpowiedzialne są za przybieranie na wadze. W badaniach nad aspartamem przeprowadzonych w 1991 r. zarejestrowano 167 jego niepożądanych działań, a w 1994 udokumentowano 88 toksycznych symptomów. Były to między innymi defekty noworodków, syndrom przewlekłego zmęczenia, epilepsja, Parkinson, Alzheimer, depresje.
Obecnie głównym dodatkiem polepszającym smak i zapach większości potraw, włączając w to produkty dla niemowląt, jest glutaminian sodu (E621, MSG). Badania z 1950 roku ujawniły, że wystarczy zaledwie jedna dawka glutaminianu, aby spowodować u badanych szczurów uszkodzenia neuronów w wewnętrznej warstwie siatkówki, uszkodzenia podwzgórza oraz zaburzeń układu dokrewnego. Glutaminian sodu jest też stosowany jako słodzik więc jego spożywanie to prosta droga do otyłości.
Aspartam i glutaminian sodu są obecne w wielu powszechnie dostępnych produktach takich jak między innymi: dietetyczne napoje, gumy do żucia, mrożonki, przyprawy i zupy w proszku. Nieświadomie, spożywamy je niemal każdego dnia.
Skutki uboczne spożywania produktów z ekscytotoksynami
Nadmierne spożycie ekscytotoksyn może powodować poważne długoterminowe konsekwencje dla zdrowia, takie jak między innymi:
- nadmierne pobudzenie, a później ospałość,
- tzw. “mgła mózgowa”,
- nieszczelność jelit,
- bóle głowy, migreny,
- udary,
- bezsenność,
- hipoglikemia,
- demencja starcza,
- przedwczesne starzenie się,
- nadmierny apetyt, otyłość,
- głód toksyczny, – przetworzone jedzenie daje złudne uczucie sytości jedynie na chwilę, w gruncie rzeczy ciągle chodzisz głodna i dojadasz,
- problemy rozrodcze (zaburzenie gospodarki hormonalnej),
- choroby na tle neurologicznym: choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane, stwardnienie zanikowe boczne, choroba Alzhaimera, choroba Huntingtona i udar mózgu.
Głównym argumentem zwolenników używania tych substancji jest ochrona organizmu przed szkodliwym działaniem ekscytotoksyn poprzez barierę krew – mózg. Ochrona ta nie jest jednak w 100% skuteczna i nawet sporadyczne przedostawanie się eksytotoksyn w wydłużonym okresie czasu, może prowadzić do znaczących uszkodzeń układu nerwowego. Szczególnie wrażliwe na ekspozycję ekscytotoksyn są dzieci, z niewykształconą jeszcze do końca barierą krew – mózg (zwłaszcza najmłodsze dzieci do 3 roku życia).
Jak wyeliminować ekscytotoksyny z życia codziennego?
Przede wszystkim koniecznie trzeba czytać etykiety. Zanim sięgniesz po wodę smakową lub ciemny razowy chleb – sprawdź skład produktu. Najskuteczniejszym rozwiązaniem jest przerzucenie się na domowe potrawy. Zrezygnowanie ze sklepowej pizzy, fast foodów i chipsów wyjdzie Twojej rodzinie tylko na zdrowie. Aby zneutralizować częściowo działanie tych szkodliwych substancji warto sięgnąć po magnez. Ekscytotoksyny zaburzają gospodarkę jonami wapnia, co wpływa destrukcyjnie na funkcjonowanie neuronów. Magnez wpływa korzystnie na gospodarkę wapniem, dzięki czemu może zminimalizować szkodliwe działanie toksyn i uratować komórki nerwowe przed degeneracją. Z kolei spożywanie kurkuminy, imbiru, sylimaryny i ginkgo biloba blokuje działanie niektórych ekscytotoksyn. Szczególnie kurkumę i imbir warto używać do wzbogacania smaku potraw – są to przyprawy powszechnie dostępne.
Czy nie jest zastanawiające to, że tak szkodliwe substancje można legalnie stosować, o ile zostanie zamieszczona o ich obecności stosowna informacja? Skoro istnieją liczne dowody na to, że te sztuczne substancje są wysoce szkodliwe dla naszego zdrowia czy nie powinny zostać wycofane z rynku spożywczego? Czy nie zmniejszyłoby to kolejek do lekarza? Może okazałoby się, że coś takiego jak ADHD u dzieci nie istnieje, a odporność społeczeństwa byłaby tak wysoka, że nie potrzebowalibyśmy większości szczepionek, ponieważ organizm umiałby sobie poradzić z wieloma chorobami sam? Antybiotyki? Być może zmniejszyłaby się ilość wypisywanych recept z ich udziałem? Coraz więcej osób cierpi na depresję. Depresja wywołana jest przez “zaburzenia neuroprzekaźników w mózgu”. Czy widzisz tu jakąś zależność? Straciłaś chęć do życia, jesteś smutna, czujesz się samotna? A co jesz?
Żywność przetworzona to nie jest prawdziwe jedzenie. To jest sztuczne jedzenie. Ze sztucznego jedzenia nie będzie ani prawdziwego zdrowia, ani prawdziwej siły. Każda z tych sztucznych substancji jest naładowana syntetycznymi dodatkami, które kumulują się w Twoim organizmie od lat osłabiając Twoją wewnętrzną siłę, zdrowie i sprawność, zabierając Ci chęć do działania. Kiedy słabnie Twoje ciało, razem z nim słabnie Twój umysł.
Twoje zdrowie zależy od Ciebie i Twoich codziennych wyborów. Jeżeli od czasu do czasu zjesz nawet pizzę to oczywiście Twoje życie nie będzie zagrożone. Toksyczność, jak wszystko, zależy od dawki. Ale zastanów się sama jak często sięgasz po tego typu produkty? Dlaczego one tak bardzo smakują? Dlaczego wręcz nie można się im oprzeć?
Zapomnieliśmy do czego służy nam żywność. Częściej zaspokajamy nasze zachcianki niż rzeczywiście się odżywiamy. Przemysł spożywczy i reklamy wcale nie zachęcają do zdrowego odżywiania. Na jabłkach nikt nie zarobił fortuny, a na pizzy tak.
Usuń osłabiającą Cię żywność ze swojego życia i zastąp ją żywnością wzmacniającą, a zobaczysz jak Twój organizm odżyje, jak zmieni się Twoje nastawienie do świata, poprawi samopoczucie i zdolność do koncentracji, a dziecko stanie się spokojniejsze i będzie mniej chorować, wróci mu apetyt na zdrowe jedzenie.
Sięgnij po prawdziwe jedzenie, takie które prawdziwie Cię nakarmi i wzmocni, które prawdziwie nakarmi Twoją rodzinę. Wybieraj świadomie.
Źródła:
Czy erytrol i ksylitol to także ekscytotoksyny?
A kawa?
Nie, to nie są ekscytotoksyny.