Sezam jest jedną z najstarszych roślin uprawianych przez człowieka. Jego właściwości zdrowotne znane były już w starożytności. Sezam oraz olej tłoczony z tych ziaren, zaleca się spożywać szczególnie przy schorzeniach układu pokarmowego, a także jeśli zależy nam na utrzymaniu dobrej kondycji skóry oraz zgrabnej sylwetki. Te niepozorne ziarenka mają bardzo korzystny wpływ na pracę śledziony, trzustki i żołądka.
Oprócz popularnego złotego sezamu istnieje również jego czarna odmiana, która wykazuje silne właściwości wzmacniające i regenerujące organizm, jak również korzystnie wpływa na pracę jelit, nerek oraz wątroby. Spożywanie sezamu reguluje miesiączkę i zwiększa laktację. A to tylko kilka z właściwości, które posiadają te drogocenne ziarna.
Dlaczego jeszcze warto sięgać po sezam oraz przepis na domową chałwę – o tym w dzisiejszym wpisie.
Właściwości zdrowotne sezamu:
-
Zawiera więcej wapnia niż mleko.
Wapń ma ogromny wpływ na kości i stan naszego uzębienia, jak również na funkcjonowanie całego naszego organizmu. W 100 g sezamu znajduje się 1160 mg wapnia, w takiej samej porcji mleka krowiego znajduje się 118 mg.
-
Jest bogatym źródłem magnezu i cynku.
Magnez jest niezbędny dla prawidłowego działania naszego układu nerwowego, sprzyja obniżeniu stresu, działa kojąco na nerwy i przywraca równowagę psychiczną. Odpowiada za to także substancja o nazwie lignina zawarta w sezamie.
Dzięki wysokiej zawartości cynku sezamem powinny zajadać się szczególnie osoby, które często łapią przeziębienia. Cynk wzmacnia odporność.
-
Posiada wysoką zawartość białka.
Białko w ziarnach sezamu ma niemal identyczną wartość co białko w jajku. Osoby, które unikają jedzenia mięsa mogą zamienić go m.in. na sezam. Wówczas dostarczą sobie niezbędnych witamin i minerałów, w tym niezwykle ważnej witaminy B12 oraz żelaza.
-
Naładowany jest dużymi dawkami witamin.
Głównie jest to witamina A (beta-karoten), która odpowiada za sprawność widzenia, witaminy z grupy B (głównie B1, B2, B5, B6) – wspomagają układ odpornościowy oraz nerwowy, witamina E – wpływa na stan włosów, skóry i paznokci, jest silnym antyutleniaczem.
-
Sezam to bogactwo fitosteroli.
Fitosterole pomagają obniżyć poziom złego cholesterolu, chronią przed zawałami serca oraz zapobiegają rakowi prostaty. Spożywanie sezamu pomaga tym samym utrzymać właściwy poziom cukru we krwi, który często jest podwyższony jeśli ma się wysoki cholesterol.
-
Zawiera sezamol i sezamolinę.
Są to dwa silne przeciwutleniacze, które, podobnie jak witamina E, wyłapują wolne rodniki i pomagają usunąć je z organizmu. Dlaczego jest to takie ważne? Wolne rodniki odpowiedzialne są za większość chorób cywilizacyjnych, a dostarczane są głównie wraz z niewłaściwym pożywieniem (głównie oleje rafinowane, margaryny).
Ponadto, wykazano, że w związku ze swoimi właściwościami przeciwutleniającymi sezam chroni przed promieniowaniem gamma uszkadzającym DNA
-
To skarbnica kwasów omega 3, 6, 9.
Spożywanie ziaren sezamu dostarcza nam sporych dawek niezbędnych, nienasyconych kwasów omega 3, 6, 9. Nienasycone kwasy omega zawarte w sezamie dbają o naszą odporność, układ nerwowy, dodają energii, wspomagają układ immunologiczny, poprawiają pamięć, koncentrację, zwiększają IQ, a także pomagają zachować jasność umysłu. Kwasy tłuszczowe zapobiegają także zatykaniu się tętnic. Są niezbędne dla rozwijającego się płodu oraz małych dzieci aby ich układ nerwowy właściwie się ukształtował.
Dzięki swoim właściwościom wspomagającym układ immunologiczny, sezam powinny zażywać osoby, które cierpią na choroby autoimmunologiczne.
-
Działa wspomagająco przy migrenie.
Składniki zawarte w sezamie pomagają eliminować nawracające bóle i zawroty głowy.
-
Chroni przed uszkodzeniem nerek w wyniku zażywania antybiotyku.
W przypadku konieczności antybiotykoterapii warto sięgnąć po te ziarna i spożywać je codziennie aby wzmocnić osłabiony i wyjałowiony organizm.
Wartości odżywcze ziaren sezamu (w 100 g/jednej łyżeczce – 9 g )
Wartość energetyczna – 573/52 kcal
Białko ogółem – 17.73/1.60 g
Tłuszcz – 49.67/4.47 g
Węglowodany – 23.45 g/2.11 (w tym cukry proste 0.30/0.03)
Błonnik – 11.8/1.1 g
Witaminy
Tiamina – 0.791/0.071 mg
Ryboflawina – 0.247/0.022 mg
Niacyna – 4.515/0.406 mg
Witamina B6 – 0.790/0.071 mg
Kwas foliowy – 97/9 µg
Witamina A – 9/1 IU
Witamina E – 0.25/0.02 mg
Minerały
Wapń – 975/88 mg
Żelazo – 14.55/1.31 mg
Magnez – 351/32 mg
Fosfor – 629/57 mg
Potas – 468/42 mg
Sód – 11/1 mg
Cynk – 7.75/0.70 mg
Kwasy tłuszczowe
nasycone – 6.957/0.626 g
jednonienasycone – 18.759/1.688 g
wielonienasycone – 21.773/1.960 g
Źródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference.
Mając na uwadze tak szerokie spektrum działania sezamu na nasze zdrowie nie sposób nie sięgnąć po te małe ziarenka i nie dodawać ich wszędzie tam, gdzie tylko można czyli np. do zup, makaronów, koktajli, ciast, ciasteczek, musli, a nawet jako zamiennik tradycyjnej panierki. Ziarna sezamu nie tracą swoich właściwości odżywczych po poddaniu je wysokiej temperaturze.
Jak można wykorzystać sezam, aby cieszyć się jego niepowtarzalnymi walorami smakowymi oraz właściwościami zdrowotnymi? Można np. przygotować w 5 minut domową chałwę sezamową.

Taka porcja wyjdzie z podanego przepisu. W tle chałwa słonecznikowa wykonana w ten sam sposób, tyle że bez podprażania.
Przepis na domową chałwę sezamową
Składniki na 1 porcję:
100 g ziaren sezamu
2 łyżki miodu (płaskie)
Wykonanie:
Ziarna sezamu upraż lekko na suchej patelni. Następnie, gdy przestygną, zmiel je w młynku do kawy. Rozpuść w garnku miód używając w tym celu minimalnej temperatury grzania. Wsyp zmielony sezam do garnka z roztopionym miodem i wymieszaj wszystko dokładnie łyżką. Przygotuj filiżankę lub mały pojemnik. Wyłóż go papierem do pieczenia i przełóż do niego powstałą masę. Wstaw do lodówki na minimum godzinę. Po tym czasie możesz zajadać się smaczną i zdrową chałwą.
Taka domowa chałwa stanowi idealną przekąskę na drugie śniadanie. Jest baaardzo sycąca.
Smacznego i na zdrowie!
Źródła:
“Leczenie dobrą dietą” Katarzyna Lewko,
“Superodporność. Jak z posiłków czerpać zdrowie” Joel Fuhrmann.