Antyoksydanty to pokarmy o bardzo wysokiej randze. Między innymi dzięki ich umiejętności wymiatania wolnych rodników są tak niezwykle cenne w codziennej diecie. Chronią przed nowotworami oraz opóźniają procesy starzenia się organizmu.
Dlaczego antyoksydanty warto ująć w diecie oraz w jakich produktach jest ich najwięcej?
Dieta bogata w antyoksydanty (przeciwutleniacze) jest bardzo ważna. Żyjemy w czasach dużego zanieczyszczenia powietrza. Praca jaką wykonujemy często stanowi dla nas źródło dodatkowego stresu. Jesteśmy w ciągłym biegu, ale jednak zbyt mało czasu poświęcamy na codzienną aktywność fizyczną. Często odżywiamy się w niewłaściwy sposób (sięgamy po produkty przetworzone, rafinowane, fast foody, produkty w puszkach, cukier, różnego rodzaju używki). Taki styl życia sprawia, że w organizmie tworzą się wolne rodniki nieraz lawinowo…
Czym są wolne rodniki?
Wolne rodniki to krótko mówiąc niesparowane atomy. Posiadają silne właściwości utleniające. W małych ilościach działają jak naturalna szczepionka chroniąc komórki przed uszkodzeniami. Biorą udział w przekazywaniu informacji pomiędzy komórkami w obronie organizmu przed wirusami i bakteriami.
Problem pojawia się wtedy, gdy organizm zaczyna sobie nie radzić z ich bieżącym „usuwaniem”, bo jest ich za dużo. Wówczas dochodzi do zbyt wielu reakcji utleniających – w organizmie powstaje stres oksydacyjny, który jest przyczyną tworzenia się stanów zapalnych w organizmie, co gorsza, często ukrytych, i tym samym chorób cywilizacyjnych ( m.in. miażdżycy, powstawania zakrzepów, nadciśnienia, otyłości, zwyrodnienia plamki żółtej, nowotworów). Proces starzenia się organizmu zostaje mocno przyspieszony.
Wtedy na pomoc przychodzą antyoksydanty
Istnieją jednak substancje, które potrafią zatrzymać te niekorzystne zmiany – są to antyoksydanty, inaczej przeciwutleniacze czyli produkty, które niezwykle skutecznie wymiatają wolne rodniki niczym najlepsza szczotka. Antyoksydanty pomagają też walczyć z infekcjami i innymi poważnymi chorobami, zwalczając stany zapalne w organizmie.
Podział antyoksydantów
Endogenne
Antyoksydanty dzielą się na endogenne inaczej wewnętrzne – występują w każdej komórce i chronią organizm od środka jak glutation. Glutation jest najsilniejszym przeciwutleniaczem. Nasze komórki wytwarzają samodzielnie pewne jego ilości, zaś niewielkie jego dawki dostarczamy wraz z pożywieniem jako prekursory glutationu, które później zamieniane są w glutation.
Prekursory glutationu można znaleźć między innymi w takich produktach jak: owoce i warzywa, które nie są poddane obróbce termicznej – awokado, kapusta, brokuły, cebula, szpinak, czosnek, szparagi, melon, kantalupa, pomidory, marchew, grejpfruty, pomarańcze, cukinia, truskawki, orzechy włoskie, jajka.
Egozgenne
Antyoksydanty egzogenne są dostarczane organizmowi z zewnątrz czyli z pożywienia. To między innymi witaminy A, C i E, nienasycone kwasy tłuszczowe, polifenole, selen i cynk.
W jakich produktach można znaleźć najwięcej antyoksydantów egzogennych?
- Witamina A
marchew, dynia, natka pietruszki, czerwona papryka, tłuste ryby, jajka, masło, szpinak, jarmuż, brokuły, borówki, brzoskwinia, morele, awokado, ananas, spirulina
- Witamina C
acerola, czarna porzeczka, aronia, czerwona papryka, szpinak, szczaw, brzoskwinie, morele, jabłka, truskawki, dzika róża, kiwi, cytrusy, granaty, pomidory (poddane obróbce termicznej zwiększają ilość antyrakowego likopenu)
- Witamina E
nierafinowane oleje roślinne, oliwa z oliwek, orzechy, nasiona, pestki, jagody
- Nienasycone kwasy tłuszczowe
siemię lniane, nierafinowany olej lniany i rzepakowy (nie gmo), tłuste ryby morskie, orzechy włoskie, algi morskie, nasiona chia, nasiona słonecznika, pestki dyni, sezam…
- Polifenole (głównie flawonoidy)
gorzka czekolada, zielona, biała i czerwona herbata, czystek, czerwone wino, kawa, nasiona roślin strączkowych, winogrona, aronia, quinoa, borówka, żurawina, czarne porzeczki
- Selen i cynk
orzechy : zwłaszcza brazylijskie, migdały, włoskie, laskowe, nasiona i pestki: słonecznika, dyni, sezamu, dziki ryż, czosnek
- Przyprawy
głównie kurkuma, imbir, cynamon, ale też majeranek, goździki, kardamon.
Na rynku dostępnych jest wiele suplementów diety bogatych w antyoksydanty. Z niektórych badań wynika jednak, że przyjmowanie antyoksydantów w postaci tabletek nie jest szczególnie “zdrowym” pomysłem i niekiedy może przynieść więcej strat niż korzyści.
Latem kiedy sezonowych warzyw i owoców jest pod dostatkiem nie trudno o dostarczanie sobie cennych antyoksydantów z pożywienia. Zimą i początkiem wiosny zadanie to jest nieco utrudnione jednak obecnie mamy bardzo szeroki wybór dostępnych warzyw i owoców o całkiem dobrej jakości w sklepach.
Antyoksydanty na straży Twojego zdrowia.
Zdecydowanie jedną z najlepszych rzeczy jaką możesz dla siebie zrobić aby żyć długo i zdrowo to spożywanie produktów bogatych w antyoksydanty. Sięgaj po warzywa i owoce, chrup orzechy, pestki i nasiona, a od czasu do czasu gorzką czekoladę. Pij zieloną herbatę, mleko z kurkumą i okazjonalnie czerwone wino. Staraj się żeby na Twoim talerzu było zdrowo i kolorowo. Codzienne zdrowe odżywianie to najprostszy i niezwykle skuteczny sposób na to, aby cofnąć swój wiek biologiczny, poprawić stan skóry, włosów i paznokci i przede wszystkim wzmocnić swoją odporność. Antyoksydanty są w tym najlepsze! To bardzo skuteczna broń do walki z chorobami cywilizacyjnymi, a tym samym recepta na długie i zdrowe życie.
Źródła:
“Alkaliczny styl życia” Beata Sokołowska
“Leczenie dobrą dietą” Katarzyna Lewko
“”Superodporność. Jak z posiłków czerpać zdrowie” Joel Fuhrman
Oo a ja dużo majeranku dodaję do jedzenia, czyli dobrze 🙂 Zastanawiam się czy nie przyjmować witaminy A… cytryna zawsze rano do wody, a cynamon już od pewnego czasu dodaję zawsze do herbaty.
Super dbasz o swoje zdrowie! Majeranek jest bardzo zdrowy. Witamina A jak najbardziej. Pamiętaj że w formie beta karotenu jest bezpiecznie, w formie retinolu trzeba zwracać uwagę na przyjmowaną dawkę. Cytryna śmiga!