Żywność ma kluczowe znaczenie dla kształtu Twoje mikroflory jelitowej, przepuszczalności nabłonka jelitowego, odporności miejscowej i ogólnej, jak również procesów zapalnych w ścianie jelit.
Pogłębiające się (nieleczone) stany zapalne jelit mogą być z kolei przyczyną poważnych, przykrych dolegliwości i rozwoju różnego rodzaju schorzeń związanych z zaburzeniami trawienia. Mogą obejmować jelito cienkie, grube, a czasami obejmują nawet cały układ trawienny. Przy długo trwającym stanie zapalnym pojawia się ogólne osłabienie organizmu.
Skąd biorą się stany zapalne jelit?
Zapalenie jelit pojawia się najczęściej po spożyciu toksycznego związku (np. pestycydy), bakterii, grzybów, środków chemicznych, leków, alergenów pokarmowych. Wyróżnia się także stany zapalne jelit o podłożu autoimmunologicznym (nieswoiste zapalenie jelit) np. choroba Leśniewskiego – Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy mikroskopowe zapalenie jelit.
Coraz częściej zwraca się uwagę na skład pożywienia jako metodę terapeutyczną przy stanach zapalnych jelit. Badania dowodzą, że pewne składniki pożywienia mają wyraźny potencjał łagodzenia tych stanów. Dzisiaj o pięciu z nich – bardzo silnych i skutecznych nutraceutykach, które wspomagają prawidłową pracę jelit oraz łagodzą stany zapalne.
5 nutraceutyków łagodzące stany zapalne jelit
1. Kurkumina
Wspólną cechą zaburzeń układu trawiennego jest stan zapalny. Kurkumina zawarta w kurkumie może mieć wysoki wpływ terapeutyczny na dolegliwości związane ze stanem zapalnym jelit, ponieważ działa na przyczynę problemu: stan zapalny. Kurkumina jest silną substancją antyzapalną i antyoksydacyjną. Ponadto, wykazuje działanie żółciopędne, sprzyja więc dobremu trawieniu. Co więcej, kurkumina łagodzi uszkodzenia okrężnicy i zmniejsza stres oksydacyjny wywołany wskutek jej zdolności do hamowania aktywności markerów zapalnych. Oprócz zmniejszania związków zapalnych w jelitach kurkumina wzmacnia ich ściany, eliminując szkodliwe bakterie tam znajdujące się. Kurkumina stanowi realną pomoc dla osób ze stanami zapalnymi jelit.
Kurkuminę można spożywać w postaci suplementu lub wypijać jako mieszankę 1 szklanki wody z 1 łyżeczką kurkumy i niewielką szczyptą pieprzu np. codziennie rano. Więcej o kurkumie przeczytasz tutaj.
2. Resweratrol
Resweratrol wykazuje silne działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne u osób z zapaleniem żołądka, chorobą Leśniewskiego – Crohna, wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego i innymi schorzeniami związanymi z układem trawiennym. Ze względu na swoją wysoką aktywność biologiczną cieszy się ostatnio ogromnym zainteresowaniem wśród biochemików. Najwięcej jest go w skórkach czerwonych winogron, czerwonym winie, rdeście japońskim, owocach jagodowych, jabłkach, skórce pomidorów, orzechach ziemnych i kakao. W formie naturalnej jest bardzo dobrze przyswajalny, szczególnie w czerwonym winie jako produkt sfermentowany (o ile uważamy z ilością). Przyczynia się do tworzenia korzystnej mikroflory jelitowej. Łagodzi stany zapalne jelit – zmniejsza dolegliwości towarzyszące schorzeniom.
O właściwościach winogron i francuskim paradoksie przeczytasz więcej tutaj.
3. Kwas masłowy
Kwas masłowy należy do grupy krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania jelit. Pomaga kontrolować wzrost komórek tworzących ściany jelit oraz ma silne działanie antyzapalne. Pomaga też utrzymać w dobrym stanie ściany jelit (zapobiega ich przepuszczalności), dzięki czemu bakterie i inne toksyny nie przedostają się do krwi. Odgrywa też istotną rolę w procesie gojenia i regeneracji uszkodzonej ściany jelita. Jest główną substancją dostarczającą energię komórkom nabłonka jelitowego. Aby zwiększyć poziom kwasu masłowego należy sięgać po żywność fermentowaną (kiszonki, fermentowana soja, kefiry), olej kokosowy, masło oraz żywność bogatą w błonnik.
W przypadku leczenia nieswoistego zapalenia jelit zawarte w pożywieniu ilości kwasu masłowego są niewystarczające, dlatego aby uzyskać pozytywny efekt terapeutyczny na nabłonek jelita cienkiego trzeba wspomóc się suplementacją.
4. Witamina D
Witamina D (szczególnie w postaci witaminy D3 jako cholekalcyferol) jest potrzebna przede wszystkim dla zapewnienia wzrostu i mineralizacji kości oraz utrzymania w dobrym stanie tkanki kostnej. Stymuluje również układ odpornościowy regulując aktywność odporności wrodzonej i nabytej. Dzięki temu z jej pomocą organizm sprawniej zwalcza stany zapalne. Pełni też wiele innych korzystnych dla organizmu funkcji. Między innymi hamuje proliferację limfocytów Th1, które uczestniczą w rozwoju chorób o podłożu autoimmunologicznym takich jak nieswoiste stany zapalne jelit. Jak wynika z przeprowadzonych badań u tych pacjentów, którzy wykazywali wysoki poziom wit. D w organizmie stany zapalne uległy zmniejszeniu. Inne badania wykazały, że witamina D sprzyja utrzymywaniu prawidłowego mikrobiomu w jelitach (wzrost pożytecznych bakterii).
Witaminę D pobiera się głównie ze słońca ale również występuje w takich produktach jak: tran, ryby (węgorz, śledź, łosoś, tuńczyk, makrela, sardynki), jajka, wątróbka, masło, awokado, drożdże, borówki.
Więcej o właściwościach i roli witaminy D3 dowiesz się z tego wpisu.
5. Urolityna A
Jak wynika z przeprowadzonych badań urolityna A może łagodzić objawy nieswoistych zapaleń jelit. Naukowcom z Institute for Stem Cell Biology and Regenerative Medicine w Indiach oraz z University of Louisville w USA udało się odbudować barierę jelitową i zredukować stan zapalny jelit dzięki zastosowaniu urolityny A oraz jej syntetycznego analogu, które zwiększały ekspresję białek utrzymujących szczelność bariery jelitowej. U gryzoni, którym podano urolitynę lub jej syntetyczny analog, wyraźnie zmniejszył się poziom stanu zapalnego. Dalsze badania wykazały, że cząsteczki urolityny A wywoływały nadekspresję białek zapewniających szczelność bariery. Urolityna A wykazuje działanie nie tylko łagodzące objawy, ale też zapobiegające nieswoistym zapaleniom jelit. Najwięcej urolityny można znaleźć w owocach granatu i jagodach.
Stany zapalne jelit a dieta
Przy stanach zapalnych jelit, ale też przy wszelkich dolegliwościach trawiennych, należy pamiętać o odpowiedniej diecie. Stanowi ona element zarówno leczniczy jak i prewencyjny szczególnie w nieswoistych stanach zapalnych jelit. Właściwą dietę należy dobierać indywidualnie w oparciu o obecny stan pacjenta, jego aktualne wyniki badań jak też do okresu zaostrzeń lub remisji choroby.
Główne zalecenia żywieniowe w przypadku stanów zapalnych jelit to: stosowanie diety lekkostrawnej, wysokoenergetycznej, wysokobiałkowej i ubogoresztkowej, spożywanie większej ilości posiłków o mniejszej objętości, unikanie smażenia oraz ostrych i drażniących przypraw, unikanie spożywania posiłków o skrajnie wysokiej lub niskiej temperaturze oraz ograniczenia cukrów prostych.
Więcej o tym jaką rolę pełnią jelita w naszym organizmie przeczytasz tutaj.
Pamiętasz o codziennym dokarmianiu swoich przyjaznych bakterii jelitowych?
Źródła:
“Jelita wiedzą lepiej” Michael Mosley
